ΓΑΜΟΣ ΜΕ ΑΙΣΘΗΜΑ

Μιά ἀκόμη αἴτηση γιά διαζύγιο.

«Μέ πῆρε –λέγει ἡ γυναίκα πού τό ζητᾶ– μέ ἔρωτα. Μ’ ἀγαποῦσε τόσο πολύ τότε –φυλάω ἀκόμη μερικά ἀπό τά γράμματα πού μοὔγραφε τότε γεμάτα ἀπό γλυκά λόγια καί πάθος– τώρα μέ αποστρέφεται, μοῦ κάνει ἀπιστίες, μέ δέρνει καί μέ χτυπᾶ γιά νά φύγω καί νά ζήση μέ κείνη πού ἀγαπᾶ τώρα...».

Πέθανε λοιπόν – σκέπτομαι – τόσο γρήγορα ἡ ἀγάπη στίς δυό αὐτές νεαρές ἀκόμη ὑπάρξεις; Τόσο γρήγορα λοιπόν φθείρεται καί κουράζεται ἡ ἀνθρώπινη καρδιά; Ὄχι δέν πεθαίνει τόσο γρήγορα ἡ ἀγάπη. Ἀλλά στήν περίπτωση αὐτή δέν ὑπῆρχε ἀγάπη, ὑπῆρχε μόνον ἕνα τυφλό αἴσθημα ἤ ἕνας κατώτερος πόθος, πού ὅταν κουράστηκε ἐξατμίσθηκε καί χάθηκε. Καί θέλω νά τονίσω ἀκριβῶς αὐτό ἐδῶ: Κάθε αἴσθημα καί κάθε πόθος πού αἰσθάνεται ὁ ἄνδρας γιά τή γυναίκα ἤ ἡ γυναῖκα γιά τόν ἄνδρα, δέν εἶναι ἀγάπη. Βέβαια ἡ σωματική ὀμορφιά ἤ ἡ ψυχική γλυκάδα τοῦ ἄλλου φύλου μπορεῖ νά κάμη μιά αἴσθηση στήν καρδιά μας καί νά μᾶς γεννήση μιά συμπάθεια. Μά ἡ συμπάθεια αὐτή μπορεῖ νά εἶναι καθαρά σαρκικός πόθος πού ἐκφράζει τή βιολογική ἀπαίτηση τοῦ φύλου. Ἤ μπορεῖ νά εἶναι ­ὅπως λέγει ἡ ψυχολογία– προβολή τοῦ ἴδιου τοῦ ἑαυτοῦ μας στήν εἰκόνα τοῦ ἄλλου, δηλαδή νά νομίζωμε ὅτι ὁ ἄνδρας ἤ ἡ γυναίκα πού ἀγαποῦμε ἔχει κεῖνα ἀκριβῶς τά δῶρα καί τά χαρίσματα πού θέλαμε μεῖς νά ἔχη σάν ἰδανικό πρόσωπο πλασμένο μέσα στή φαντασία μας. Ἤ μπορεῖ ἀκόμη νά εἶναι μιά λατρεία τοῦ ἴδιου τοῦ ἑαυτοῦ μας στό πρόσωπο ἐκεῖνο π’ ἀγαποῦμε. Ἤ τέλος πάντων μπορεῖ νά εἶναι μιά σύνθεση ἀπ’ ὅλα αὐτά πού γεμίζει καί καταγοητεύει τήν ὕπαρξή μας καί νομίζομε πώς ἀγαποῦμε ἤ μᾶς ἀγαποῦν.

Ὅμως καθένα ἀπ’ αὐτά κι’ ὅλα μαζί δέν εἶναι ἀκόμη ἀγάπη. Γιατί ἡ ἀληθινή καί γνήσια ἀγάπη δέν εἶναι οὔτε πάθος, οὔτε πόθος, οὔτε συμφέρον, οὔτε ὄνειρο καί φαντασία, ἀλλά πραγματική ἐκτίμηση καί βαθύς σεβασμός τῆς προσωπικότητος τοῦ ἄλλου. Βέβαια μποροῦμε ν’ ἀρχίσωμε μέ μιά φιλία, μέ μιά συμπάθεια, μέ ἕνα «ἔρωτα» ὅπως λέμε στίς περιπτώσεις αὐτές, ὅλα ὅμως αὐτά προϋποθέτουν πώς θἄχωμε μιά δύναμη καί μιά ἀνωτερότητα νά προχωρήσωμε πλειό πέρα ἀπ’ αὐτά καί νά φθάσωμε στήν ἀληθινή κατανόηση καί στόν πραγματικό σεβασμό τοῦ ἀγαπημένου προσώπου. Ἀλλά ὅλοι οἱ ἄνθρωποι δέν ἔχουν δυστυχῶς οὔτε τή δύναμη οὔτε τήν εὐγένεια νά ξεπεράσουνε αὐτές τίς κατώτερες μορφές τῆς ἀγάπης καί νά φθάσουν στό ἀληθινό της βίωμα. Γι’ αὐτό καί δέν διστάζομε νά ποῦμε σ’ ὅλους πού θέλουν κι’ ἐπιχειροῦν νά ἀγαποῦν ἤ νά ἀγαπῶνται πώς δέν εἶναι σωστό νά λερώνωμε τό ὑψηλό νόημα τῆς ἀγάπης μέ τά πάθη μας καί τίς ἀδυναμίες μας, κι’εἶναι καλύτερο νά μήν ἐπιχειροῦμε ποτέ ἐκεῖνο γιά τό ὁποῖο δέν εἴμεθα ἄξιοι.

Ἀλλά πολλοί πάλι μποροῦνε ν’ ἀποροῦνε μ’ αὐτά πού γράφομε καί νά μᾶς ποῦνε: «Ὥστε ὅλοι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι πού σ’ ὅλο τόν κόσμο ἀγαποῦν δέν ἔχουνε ἀληθινή ἀγάπη;» Κι’ ἐγώ δέν ἀρνοῦμαι τήν ὕπαρξή της. Ὑπάρχει, πάντα μιά ἀγάπη σαρκική ἤ φυσική ἤ ἄν θέλετε εἰδωλολατρική, κατά τό νόημα πού τῆς δίδει περίπου ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικός «ἔρως». Ὅμως κι’ ὁ δυνατώτερος ἀκόμη εἰδωλολατρικός «ἔρως» δέν εἶναι τίποτα ἄν δέν πάρη μέσα του ἐκεῖνο τό ἰδιαίτερο γνώρισμα πού δίνει στόν ἄνθρωπο ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ πού ὅλα τά πράγματα μέσα στή φύση καί στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου τά μεταμορφώνει, τά ἐξευγενίζει, τά ἐξαγνίζει καί τά κάνει ὄμορφα κι’ αἰώνια.

Ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ὅπως δέχεται δογματικά ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας δέν ἐμποδίζει καί δέν καταστρέφει ποτέ τίς φυσικές καί αἰώνιες ῤοπές τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς, τίς ἐξευγενίζει ὅμως καί τίς ἐξαγνίζει καί δέν εἶναι σωστό νά τή φοβούμαστε καί ν’ ἀποκόπτωμε τή ζωή καί τήν καρδιά μας ἀπό τήν ἐπίδρασή της.

Ἔτσι μέσα στήν ἴδια τήν Ἁγία Γραφή καί σ’ ὅλη τήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία καί Κοινωνία μποροῦμε νά συναντήσωμε ὑπέροχα παραδείγματα ἀγαπημένων προσώπων, ἀνδρογύνων καί φίλων πού θέσανε τά σκιρτήματα τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς των πάνω στό στῆθος τοῦ Θεοῦ καί τά ξαναπήρανε πίσω στή ζωή ἁγνότερα καί δυνατώτερα.

Κι’ ἄν ἡ παγκόσμια ἐξωχριστιανική φιλολογία ἔχει εἰδύλλια κι’ ἀγάπες πού προκαλοῦνε δάκρυα καί θαυμασμούς, μπορεῖ κανείς ὡστόσο καί κάτω ἀπό τή σκιά τοῦ Σταυροῦ νά συναντήση τίς βαθύτερες, τίς μυστικώτερες μά καί τίς γοητευτικώτερες ἀγάπες. Ἀπό τότε ὅμως πού μιά νέα εἰδωλολατρεία μπαίνει πάλι στίς καρδιές καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων, ἡ ἀγάπη ξεπέφτει κάθε μέρα καί περισσότερο καί γίνεται ἀνούσιο καί ρυπαρό πρᾶγμα. Νά γιατί ζητοῦμε σήμερο νά ξαναγυρίση ὁ ἄνθρωπος στή χάρη τοῦ Θεοῦ καί νά γνωρίση ἐκεῖνο τόν ὄμορφο καινούργιο κόσμο ἀγάπης καί ζωῆς πού ξυπνᾶ καί μεγαλώνει μέσα μας μ’ αὐτήν.

Ἄς λένε ὅ,τι θέλουν οἱ φιλόσοφοι καί οἱ ψυχολόγοι. Ἄς γράφουνε ὅτι μποροῦνε οἱ ποιητές καί οἱ ρωμαντσογράφοι. Ἄς τραγουδοῦνε ὅσα θέλουνε γιά τήν ἀγάπη οἱ κανταδόροι τῆς ἀγάπης. Τήν ἀληθινή ἀγάπη θά τή νοιώσουν καί θά τή ζήσουν μόνο ἐκεῖνοι πού θά τήν ἐμπνευσθοῦνε ἀπό τό «Θεόν τῆς Ἀγάπης», ἀπό Κεῖνον ποὔπλασε καί τόν ἄνθρωπο καί τήν ἀγάπη του καί τήν καρδιά του.

Ὁ πρ. Κισάμου καί Σελίνου

Εἰρηναῖος

Σημ.: Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Σεβασμιωτάτου «Πρός ἕνα Χριστιανικό Γάμο», Χανιά 1960.

(ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ Τεῦχος 113)