Ο σκοπός του ερωτικού στοιχείου στη ζωή του ανθρώπου και το μυστήριο του γάμου

ΑΠΟΣΤΑΓΜΑΤΑ ΟΜΙΛΙΩΝ-ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ μέ θέμα τίς «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ» τοῦ Ἁγ. Αὐγουστίνου καί Ὁμιλητή τόν π. Βασίλειον Βολουδάκη.

Οἱ ὁμιλίες-συζητήσεις μέ ὁδηγό τό ἀνωτέρω βιβλίο τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου συνεχίζονται στήν Πνευματική Ἑστία του Αγίου Νικολάου Πευκακίων. Θά παραθέσουμε καί στό σημείωμά μας αὐτό, ἀποσπάσματα–ἀποστάγματα τῆς ἀναλύσεως τοῦ π. Βασιλείου στή γενική θεματική ἑνότητα «Η ΦΙΛΙΑ».

Πρέπει νά ἀποχωριστοῦμε τόν ἑαυτό μας γιά νά ὑπάρξουμε ἐν Θεῷ. Ὁ ἅγιος Αὐγουστίνος, συνειδητοποιεῖ ἐκ τῶν ὑστέρων, ὅτι ἡ ψυχή του ἔπασχε ἀπό κάτι παθολογικό καί ὅτι θά θεραπευόταν ἄν στρεφόταν πρός τόν Θεό, ἀλλά πλανεμένος τότε, βιώνοντας μία ἀδιέξοδη ἐσωτερική κατάσταση, δέν Τόν εἶχε συγκεκριμενοποιήσει μέσα του. Ἡ καρδιά τοῦ Ἁγίου Αὐγουστίνου φλεγόταν ἀπό ἕνα εἶδος ἐρωτικῆς φιλίας, ἀπό τήν ὁποία ἀπουσίαζε, βεβαίως, ἡ σαρκική σχέση καί ἐπιθυμία, ἀλλά ἦταν τοῦ αὐτοῦ εἴδους ἡ αἴσθηση καί ἡ ἐμπειρία. Γιατί, ὅπως εἴπαμε, ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει τακτοποιήσει πλήρως καί σωστά τό ἐρωτικό στοιχεῖο τῆς ψυχῆς του, τότε εἶναι πολύ ἐπιρρεπής νά τό ἐκδηλώσει σέ ὁποιονδήποτε, μέ τή μορφή τῆς ἐμπαθοῦς προσκολλήσεως. Καί αὐτό μπορεῖ νά τό συναντήσει κανείς καί ἐκεῖ πού ἔχει ἀποκλείσει ὅτι θά τό συναντήσει καί μάλιστα μέ μορφές πού εἶναι τελείως ἀλλοπρόσαλλες καί ἀλλόκοτες, ἀλλά ἡ αἰτία εἶναι πάντοτε ἡ ἴδια. Δηλαδή, ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού ἔχουν στραγγαλίσει τό ἐρωτικό τους στοιχεῖο, τό ἔχουν ἀναχαιτίσει μέ ἕναν τρόπο καταπιεστικό, γιά διαφορετικούς λόγους ὁ καθένας καί αὐτό μπορεῖ νά ἐκδηλωθεῖ σάν ἕνα πάθος τυραννικό, σαδιστικό πρός τούς ἄλλους, ὡς πάθος ἐξουσίας μέ μανία, ὡς μία ἄκρατη φιλαργυρία μέχρι εἰδωλολατρίας. Πρόκειται γιά διαστροφές τοῦ ἐρωτικοῦ στοιχείου.

Ἡ φιλαργυρία, κατ’ ἐξοχήν, εἶναι ἡ συνισταμένη ὅλων των στρεβλώσεων πού ἔχει ἡ ψυχή, μέ ἀποκορύφωμα τό ἐρωτικό στοιχεῖο, τό ὁποῖο ὅπως εἴπαμε, στήν πραγματικότητα ἔχει προορισμό νά ἐπιτύχει τήν ἀπόλυτη ταύτιση καί ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό. Καί ἐπειδή ἡ ταύτιση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό συνεπάγεται καί τήν ἀπόλυτη, ἀγαθή καί τέλεια σχέση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν ἄνθρωπο, ὡς πρόκριμα, γυμναστήριο καί ἄθληση γιά τήν ἐπιτυχία αὐτῆς τῆς σχέσης εἶναι τό μυστήριο τοῦ γάμου.

Τό μυστήριο αὐτό περιφρουρεῖ, ἐνισχύει καί φωτίζει τή σχέση τoῦ ζεύγους καί ἐπειδή ἀκριβῶς αὐτή ἡ σχέση ἔχει ἀπόλυτο σκοπό, τήν πολεμάει ἰδιαιτέρως ὁ διάβολος, γιατί ξέρει πόσο οὐσιῶδες εἶναι τό ἐρωτικό στοιχεῖο τοῦ ἀνθρώπου καί θέλει νά τό ὁδηγήσει ὁπουδήποτε ἀλλοῦ ἐκτός τῆς ὑγείας, μακριά ἀπό ἐκεῖ πού θά βρεῖ τό πλήρωμά του.

Ὁ Ἅγιος Αὐγουστίνος, λοιπόν, παρ’ ὅλο πού ἦταν ἐξ ἀρχῆς προορισμένος γιά τήν ἀπόλυτη σχέση μέ τόν Θεό, πέρασε ἀπό τή σχέση μέ τήν κοπέλα πού ἀγάπησε καί, κατόπιν, πέρασε ἀπό τό στάδιο τοῦ νά βιώσει αὐτή τήν σχέση μέ ἕνα φίλο του (ὄχι βέβαια σαρκικά ἀλλά μόνο ψυχικά), μέ τόν ὁποῖο εἶχαν τήν ἴδια διανοητική συχνότητα, ὄχι, ὅμως, πνευματική, καθώς ἦταν ἐκτός τῆς Θείας Χάρης.

Γι’ αὐτό, μετά τόν θάνατο τοῦ φίλου του, βίωσε τήν ἀπελπισία, ἡ καρδιά του καταρρακώθηκε καί ἀναρωτιόταν “Ποῦ νά ἔφευγε ἡ καρδιά μου γιά νά γλιτώσει ἀπό τήν καρδιά μου;” Γίνεται φανερό ὅτι θά πρέπει νά ἀποχωριστεῖ κανείς τόν ἑαυτό του γιά νά μπορέσει νά ὑπάρξει ἐν Θεῷ.

Ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωμα τῆς ἀλήθειας. Γιατί, ἐκτός τῆς Χάριτος τοῦ Παναγίου Πνεύματος, πού συνεχῶς τήν καθοδηγεῖ καί τήν διατηρεῖ «εἰς πᾶσαν τήν Ἀλήθειαν», ἔχει καί τήν ἐμπειρία ὅλων τῶν ἀπ’ αἰῶνος χαρακτήρων τῶν ἀνθρώπων. Στήν Ἐκκλησία ὑπάρχει αὐτή ἡ λεπτομερής καταγραφή τῆς διαδρομῆς τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ὄχι ἁπλῶς τῶν ἐτῶν ἀλλά τῶν ὡρῶν καί τῶν στιγμῶν τῆς κάθε ψυχῆς.

Ἄννα Μανωλάκη,  Δικηγόρος

(απόσπασμα από το περιοδικό ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ Τεῦχος 129)